Vloeren voor onze koeien

Collega Dick de Lange heeft wederom een artikel geschreven voor het Melkveebedrijf. Ditmaal over vloeren voor onze koeien.

Koeien zijn evenhoevige dieren en kunnen prima lopen en functioneren op een zachte ondergrond. Bijvoorbeeld op natte of droge weilanden is geen enkel probleem, alleen de sporen die ze soms achterlaten zijn een probleem voor u als veehouder. Een ongelijke zachte ondergrond is voor de koeien geen probleem, hier kunnen ze pijnloos op voortbewegen en ze lopen ook geen beschadigingen op aan de klauwen of het beenwerk: de beide klauwen aan elk been spreiden meer of minder, waardoor de drukverdeling maximaal is en overbelasting per klauw voorkomen wordt. Op een harde ongelijke ondergrond is dit allemaal heel anders, maar in Nederland lopen en staan de koeien heel vaak op een verhard pad of een betonvloer op stal. Hierdoor is het mogelijk om koeien te houden en te verzorgen onder vochtige omstandigheden: de verharde vloeren en paden zijn een hulpmiddel en vaak een noodzakelijk kwaad in de huidige melkveehouderij. Wat is mogelijk om deze verharde ondergrond toch zo in te richten, dat de klauwen en benen van de  melkkoe minimaal overbelast wordt?

 

Vlak

De vloeren moeten overal vlak zijn. Hierdoor krijgen alle 8 klauwen van de koe een bepaalde hoeveelheid druk te verwerken en is de belasting per klauw het laagst. De druk per klauw is dan ook gelijk verdeeld over het hele oppervlak (dus geen extra punt- of bal-gebied overbelasting). Bij een gelijke ondergrond ontstaan de minste zoolbloedingen of zoolzweren en ook de minste kans op klauwbevangenheid. Met name lange koepaden,  die bijvoorbeeld gemaakt zijn met oude, smalle roosters, zijn dramatisch voor de koe haar klauwen (overal ontstaan overdruk plekken door de ongelijke roosterranden). De klauwproblemen voor de weidende koeien worden ook zeer ernstig versterkt, als er te hard wordt gedreven achter de koeien (2x daags) met een qaud, motor of trekker. Ook een te haastige veedrijver is helaas een groot risico. Smalle roostervloeren die niet gelijk liggen, storen ernstig voor de gezonde en zachte koeienklauw. Brede roostervloeren met rubber inleg lopen prettig en geven de koe vertrouwen om grote rustige stappen te maken.

 

Stroef

Welke verharde ondergrond ook gebruikt wordt in de stallen of op paden: de eerste voorwaarde om normaal te kunnen lopen voor de koe zonder vallen blijft stroefheid! Rubbervloeren of goede vlakke betonvloeren die glad zijn of glad worden bij drogend weer zijn waardeloos voor uw koeien. De dieren worden bang om te vallen, lopen met kleine stapjes en bewegen te weinig naar voerhek, drinkplaats en ligplek. Daarbij gebeuren vaak ernstige ongelukken met bespringen bij de tocht of als er nieuwe dieren in de koppel komen na afkalven. De beste mogelijkheden voor stroeve vloeren is een dichte en vlakke betonvloer met zand in de ligboxen: door de vochtige klauwen wordt er zand uit de ligbox “mee genomen” en dit komt op de loopvloer. Het is prachtig om onder deze omstandigheden de blije en vrolijke koeien te zien rennen en spelen op stal: ze durven veel en er gebeuren zelden ongelukken. Als ze al vallen kunnen ze meestal ook vlot opstaan.

 

Droog

Klauwen van melkkoeien (inclusief ook de huid net boven de klauwen) zijn gevoelig voor vocht. Hierdoor wordt de klauw zachter en week en heeft dan minder weerstand tegen de omgeving. Er ontstaan eerder drukplekken en zoolbloedingen. Ook afwijkende hoorngroei kan eerder optreden, met name in het balgebied. De huid in de tussenklauw spleet gaat eerder ontsteken door de combinatie van vocht en lichaamswarmte. Dit is het ideale milieu voor bacteriën en andere ellende van klauwinfecties. Voor dichte betonvloeren is vaak mest en urine wegschuiven een prima oplossing om de klauwen droog en schoon te houden. Zeker bij ruim opgezette stallen met veel vloer oppervlak, kunnen de koeien goed schoon blijven en de vloer ook droog. Zelfs bij rantsoenen met meer gras en vaak ook vlotte mest, is een droge vloer zeker goed mogelijk als de urine snel weg kan en de mest vaker wordt weg geschoven. Bij roostervloeren met een goede spleet doorlaatbaarheid worden de klauwen ook droog en hard, op voorwaarde dat de mest tijdig wordt weg geschoven van alle loop oppervlakten (met name de tussengangen en voor de melkruimte extra aandacht). Goede stroeve roosters kunnen bij snel drogend weer toch soms spiegelglad worden als er een urine filmpje opkomt. Besproeien van de vloer is hiervoor de enigste oplossing en dit meerdere keren per dag.    

 

 

Denk in oplossingen!

Geen enkele betonvloer (roosters of dicht) of betonpad is ideaal voor alle koeien klauwen. Toch is het nodig om voor uw koe de beste oplossing te vinden zodat ze in zomer en winter vlot kan lopen en haar klauwen droog en hard blijven. Vooral de voorwaarde van een vlak oppervlak zonder obstakels is veruit het belangrijkste. Hierdoor voorkomt u beschadiging aan de onderzijde van de klauw en heeft de koe ook geen pijn bij het staan en lopen. Vooral ook een optimale drukverdeling aan alle acht klauwen van de koe is op lange termijn levensreddend en geeft veel blije en oude koeien op stal.

 

Dick de Lange,

Rundvee-dierenarts adVee